Hành Vi Của Ong Mật

Hành Vi Của Ong Mật

Hành vi của ong mật được xem là rất phức tạp và có tổ chức, với các hoạt động có liên kết chặt chẽ trong đàn ong để duy trì sự sống của cả tổ ong. Những hành vi của ong mật được chia thành các loại như thu thập thức ăn, giao tiếp, bảo vệ tổ, và sinh sản. Các hành vi này được điều chỉnh bởi nhiều yếu tố như pheromone, ánh sáng, và môi trường xung quanh.

Hành vi thu thập thức ăn

• Tìm kiếm mật hoa và phấn hoa: Ong thợ có nhiệm vụ ra ngoài tìm kiếm thức ăn, chủ yếu là mật hoa và phấn hoa. Khi tìm thấy nguồn mật hoa tốt, ong thợ sẽ thu thập mật hoa bằng lưỡi dài và lưu trữ trong túi mật. Phấn hoa được gom vào giỏ phấn trên chân sau. Chúng mang thức ăn này trở về tổ để nuôi dưỡng ấu trùng và tạo mật ong.
• Nhảy múa để thông báo vị trí: Một trong những hành vi nổi tiếng nhất của ong mật là “vũ điệu lắc lư” (waggle dance). Khi tìm thấy nguồn thức ăn, ong thợ sẽ trở về tổ và thực hiện điệu nhảy này để truyền thông tin về khoảng cách và hướng của nguồn thức ăn tới các ong khác trong đàn. Đây là một hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ rất hiệu quả.

Hành vi của ong mật khi giao tiếp

• Giao tiếp bằng pheromone: Pheromone ong mật là những hóa chất mà ong mật tiết ra để giao tiếp trong tổ. Ong chúa tiết ra pheromone chúa để điều chỉnh hành vi của ong thợ và ngăn cản chúng sinh sản. Ngoài ra, ong thợ cũng sử dụng pheromone để phát hiện kẻ thù hoặc hướng dẫn đồng loại đến nguồn thức ăn.
• Phát hiện ong chúa mới: Khi ong chúa yếu đi hoặc chết, ong thợ sẽ nuôi dưỡng một mũ chúa mới từ ấu trùng non. Quá trình này được kiểm soát chặt chẽ và sự xuất hiện của ong chúa mới có thể thay đổi hoàn toàn hành vi của đàn ong.

Hành vi bảo vệ tổ

• Bảo vệ tổ khỏi kẻ thù: Ong thợ có nhiệm vụ bảo vệ tổ ong khỏi các kẻ thù tự nhiên như ong bắp cày, kiến, và các loài côn trùng khác. Khi phát hiện mối đe dọa, ong thợ sẽ sử dụng ngòi chích để tự vệ. Đặc biệt, ong thợ tiết ra pheromone cảnh báo khi tổ bị tấn công, kích thích các ong khác bảo vệ tổ.
• Hành vi “đuổi ong đực”: Vào cuối mùa sinh sản, ong thợ thường đuổi ong đực ra khỏi tổ vì ong đực không còn cần thiết và chỉ tiêu thụ thức ăn mà không đóng góp cho việc tìm kiếm hoặc bảo vệ.

Hành vi chia đàn

Khi tổ trở nên quá đông đúc hoặc khi ong chúa trở nên yếu đi, đàn ong có thể chia đàn (swarming). Trong quá trình này, một phần ong thợ cùng với ong chúa cũ sẽ rời khỏi tổ để tìm một nơi mới, trong khi phần còn lại ở lại với ong chúa mới. Hành vi chia đàn giúp duy trì sự phát triển của đàn ong và đảm bảo sự phân tán của ong mật rộng hơn trong tự nhiên.

Hành vi sinh sản

• Ong chúa đẻ trứng: Nhiệm vụ chính của ong chúa là đẻ trứng để duy trì số lượng cá thể trong đàn. Ong chúa có thể đẻ lên tới 2.000 trứng mỗi ngày. Các trứng thụ tinh sẽ phát triển thành ong cái (ong thợ hoặc ong chúa), trong khi trứng không thụ tinh sẽ phát triển thành ong đực.
• Ong đực giao phối: Ong đực chỉ có một nhiệm vụ duy nhất là giao phối với ong chúa. Sau khi giao phối, ong đực thường chết hoặc bị loại bỏ khỏi đàn.

Hành vi của ong mật trong điều hòa nhiệt độ tổ

• Giữ nhiệt độ ổn định: Đàn ong mật có khả năng tự điều chỉnh nhiệt độ trong tổ để đảm bảo sự phát triển của ấu trùng. Khi nhiệt độ quá cao, ong thợ sẽ rung cánh để làm mát. Ngược lại, khi nhiệt độ xuống thấp, chúng sẽ tụ lại để giữ ấm cho tổ.

Kết luận

Hành vi của ong mật rất phong phú và phức tạp, từ việc thu thập thức ăn đến giao tiếp và bảo vệ tổ. Sự phân công lao động trong đàn ong và sự điều chỉnh thông qua pheromone và hành vi hợp tác giúp duy trì cấu trúc xã hội bền vững và ổn định. Những hành vi này không chỉ giúp đàn ong phát triển mà còn đóng góp quan trọng vào hệ sinh thái tự nhiên, đặc biệt là trong việc thụ phấn cho cây trồng.

Tác giả: Ong Mật Golden Bee