Ong Gác Kèo

Ong Gác Kèo

Ong gác kèo là một hình thức nuôi ong tự nhiên đặc trưng ở khu vực miền Tây và rừng U Minh. Đây là cách khai thác mật ong truyền thống, nơi người dân sử dụng kỹ thuật “gác kèo” để tạo ra các tổ ong trong rừng.

Đặc điểm của phương pháp này là không cần nuôi nhốt ong trong thùng nuôi ong mật hay hộp, mà tận dụng môi trường tự nhiên, cho phép ong mật xây tổ trên các cây kèo được chuẩn bị sẵn. Phương pháp này rất phổ biến ở các vùng như U Minh Thượng và U Minh Hạ – nơi có hệ sinh thái rừng tràm và rừng ngập mặn phong phú, tạo điều kiện thuận lợi cho việc nuôi ong mật tự nhiên.

Cách thức “gác kèo” ong

• Chọn địa điểm: Người dân thường chọn các khu vực rừng tự nhiên có nhiều loài cây hoa như tràm, các loại cây ăn quả, và thảm thực vật đa dạng. Đây là những nơi có nguồn mật hoa và phấn hoa phong phú để thu hút ong mật đến xây tổ ong.
• Dựng kèo: Kèo là những thanh gỗ, tre, hoặc các loại vật liệu tương tự, được dựng lên giữa các thân cây trong rừng hoặc ở các bờ đất cao. Các thanh kèo này tạo ra điểm tựa để ong có thể đến làm tổ. Người dân thường bố trí kèo ở những vị trí cao, an toàn, tránh xa các mối đe dọa từ động vật hay nước ngập.
• Ong đến làm tổ: Khi ong mật tìm thấy kèo thích hợp, chúng sẽ bắt đầu xây tổ, tạo ra các tầng sáp và dự trữ mật. Quá trình này hoàn toàn tự nhiên, và tổ ong sẽ phát triển dần dần khi đàn ong lớn lên và thu thập mật từ môi trường xung quanh.
• Thu hoạch mật ong: Sau một thời gian, khi tổ ong đã đủ lớn và mật ong đã được dự trữ đầy đủ, người dân sẽ thu hoạch mật ong. Phương pháp thu hoạch truyền thống rất thận trọng để không làm hại đàn ong, giúp ong tiếp tục duy trì tổ và sản xuất mật.

Đặc điểm nổi bật của phương pháp “gác kèo” ong ở rừng U Minh

• Không can thiệp nhân tạo: Khác với các phương pháp nuôi ong trong thùng ở nhiều nơi, phương pháp gác kèo dựa hoàn toàn vào môi trường tự nhiên. Ong tự xây tổ sáp, thu thập mật từ nguồn hoa trong rừng mà không có sự can thiệp của con người.
• Mật ong rừng nguyên chất: Mật ong thu từ các tổ ong gác kèo thường được gọi là mật ong rừng, nổi tiếng với hương vị tự nhiên, đậm đà và chất lượng cao. Đây là loại mật ong được ưa chuộng nhờ vào nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên và không chứa bất kỳ hóa chất hay chất bảo quản nào.
• Phù hợp với hệ sinh thái: Gác kèo ong mật không làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái tự nhiên của rừng U Minh, mà ngược lại, còn góp phần duy trì sự đa dạng sinh học của rừng bằng cách khuyến khích sự phát triển của đàn ong và cây hoa.

Ý nghĩa văn hóa và kinh tế:

• Nguồn thu nhập cho người dân: Phương pháp gác kèo không chỉ là một cách khai thác mật ong bền vững mà còn là một nguồn thu nhập chính cho người dân địa phương ở các vùng rừng U Minh. Mật ong rừng U Minh đã trở thành một đặc sản quý giá, nổi tiếng trong và ngoài nước.
• Gắn liền với truyền thống và văn hóa: Phương pháp gác kèo đã có từ rất lâu đời, gắn liền với đời sống của người dân vùng rừng U Minh. Đây không chỉ là một kỹ thuật nuôi ong mà còn là nét văn hóa đặc trưng, phản ánh sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên.

Kết luận

Ong gác kèo là một phương pháp nuôi ong tự nhiên mang đậm tính truyền thống, phổ biến ở khu vực miền Tây và rừng U Minh. Phương pháp này không chỉ mang lại nguồn mật ong rừng chất lượng cao mà còn góp phần bảo tồn môi trường tự nhiên và hỗ trợ sinh kế cho người nuôi ong địa phương.

Tác giả: Ong Mật Golden Bee