Kiểm Tra Ong Chúa Đẻ Trứng

Kiểm Tra Ong Chúa Đẻ Trứng

Kiểm tra ong chúa đẻ trứng là 1 phần quan trọng trong kỹ thuật nuôi ong mật. Ong chúa đóng vai trò quan trọng nhất trong đàn ong, và nhiệm vụ chính của ong chúa là đẻ trứng để duy trì và phát triển đàn ong mật.

Quá trình kiểm tra ong chúa đẻ trứng

Ong chúa đẻ trứng đã thụ tinh và không thụ tinh:

• Trứng thụ tinh: Ong chúa có khả năng thụ tinh trứng bằng tinh trùng mà nó lưu trữ sau khi giao phối với ong đực. Những trứng này sẽ phát triển thành ong thợ (ong cái không có khả năng sinh sản).
• Trứng không thụ tinh: Nếu ong chúa đẻ trứng mà không sử dụng tinh trùng, trứng sẽ phát triển thành ong đực (ong trống).

Tần suất đẻ trứng:

• Ong chúa có thể đẻ từ 1.500 đến 2.000 trứng mỗi ngày trong mùa sinh sản cao điểm. Trứng được đẻ trong các ô lăng của khung cầu ong mật (bọng ong) mà ong thợ đã chuẩn bị sẵn.

Vòng đời của ong từ trứng:

• Trứng nở: Trứng sẽ nở sau khoảng 3 ngày và phát triển thành ấu trùng.
• Phát triển thành ong: Sau khi trải qua các giai đoạn phát triển, ấu trùng sẽ hóa nhộng và cuối cùng trưởng thành thành ong thợ, ong đực, hoặc ong chúa mới (tùy thuộc vào cách nuôi dưỡng của ong thợ).

Ong chúa lựa chọn nơi đẻ trứng:

• Ong chúa di chuyển qua các cầu ong và kiểm tra từng ô để đảm bảo rằng chúng sạch sẽ và sẵn sàng chứa trứng. Ong thợ giúp chuẩn bị các ô này và giữ chúng trong tình trạng sạch sẽ cho việc đẻ trứng.

Chất tiết điều khiển đàn ong:

• Ong chúa tiết ra một loại pheromone đặc biệt gọi là chất tiết của ong chúa (queen pheromone), giữ cho đàn ong hoạt động trật tự, ngăn chặn các ong thợ phát triển cơ quan sinh dục và duy trì sự hòa hợp trong tổ.

Nếu ong chúa không đẻ đủ trứng, đàn ong sẽ không phát triển mạnh mẽ và có thể suy yếu dần. Dưới đây là một số dấu hiệu nhận biết ong chúa đang có vấn đề về khả năng đẻ trứng:

Dấu hiệu ong chúa kém đẻ trứng

Số lượng trứng trong tổ giảm:

• Nếu bạn kiểm tra tổ ong và thấy rằng số lượng trứng trong các ô lục giác giảm đáng kể, có thể ong chúa đang gặp vấn đề về khả năng đẻ trứng.
• Trong mùa sinh sản, ong chúa khỏe mạnh sẽ đẻ từ 1.500 – 2.000 trứng mỗi ngày, nhưng ong chúa kém có thể đẻ ít hơn nhiều.

Mật độ trứng không đều:

• Trong đàn ong khỏe mạnh, trứng được đẻ đều khắp các ô lăng. Nếu thấy trứng được đẻ lộn xộn, không theo hàng lối, hoặc nhiều ô trống giữa các trứng, đó là dấu hiệu ong chúa đang suy giảm khả năng đẻ trứng.

Chất lượng trứng kém:

• Ong thợ có thể loại bỏ những trứng yếu hoặc không phát triển. Nếu bạn thấy nhiều trứng bị loại bỏ hoặc thấy trứng không phát triển thành ấu trùng, có thể do ong chúa đang gặp vấn đề.

Sự phát triển chậm của ấu trùng và ong non:

• Nếu trứng không phát triển thành ấu trùng hoặc ong non một cách bình thường, đây có thể là dấu hiệu của một ong chúa già hoặc kém khả năng sinh sản.

Số lượng ong đực nhiều hơn ong thợ:

• Một ong chúa kém đẻ trứng có thể bắt đầu đẻ nhiều trứng không thụ tinh, dẫn đến việc sản sinh ra nhiều ong đực (ong trống). Sự xuất hiện quá nhiều ong đực trong tổ là dấu hiệu rõ ràng của một ong chúa không còn khả năng đẻ trứng thụ tinh.

Kích thước và hoạt động của đàn suy giảm:

• Khi ong chúa không đẻ đủ trứng, đàn ong sẽ không có đủ ong thợ để thực hiện các nhiệm vụ cần thiết như thu thập mật hoa, phấn hoa, và bảo vệ tổ. Điều này có thể dẫn đến việc đàn ong suy giảm số lượng và hoạt động.

Ong thợ nuôi mũ chúa mới:

• Nếu ong thợ bắt đầu nuôi mũ chúa mới (nơi ong chúa mới được phát triển), đó có thể là dấu hiệu rằng ong chúa hiện tại không còn khả năng đẻ trứng hiệu quả, và đàn ong chuẩn bị thay thế ong chúa.

Nguyên nhân dẫn đến ong chúa kém đẻ trứng

• Ong chúa già: Khả năng đẻ trứng của ong chúa suy giảm dần theo tuổi. Một ong chúa khỏe mạnh có thể sinh sản hiệu quả từ 2 đến 3 năm, sau đó khả năng này sẽ giảm dần.
• Sức khỏe kém: Ong chúa có thể mắc các bệnh hoặc bị ký sinh trùng tấn công, làm giảm khả năng đẻ trứng.
• Tinh trùng cạn kiệt: Sau khi giao phối, ong chúa lưu trữ tinh trùng để sử dụng trong suốt cuộc đời. Khi lượng tinh trùng cạn kiệt, ong chúa sẽ đẻ ít trứng thụ tinh hơn và tăng tỷ lệ trứng không thụ tinh (ong đực).

Cách khắc phục

• Thay thế ong chúa: Khi phát hiện ong chúa kém đẻ trứng, biện pháp thường được áp dụng là thay thế ong chúa già bằng ong chúa trẻ, khỏe mạnh hơn. Người nuôi ong có thể cho ong chúa mới vào tổ để thay thế.
• Tạo điều kiện cho ong chúa: Đảm bảo đàn ong có đủ nguồn thức ăn và môi trường sống tốt để hỗ trợ cho quá trình đẻ trứng của ong chúa.
• Những dấu hiệu này cần được quan sát kỹ lưỡng và nếu phát hiện kịp thời, việc thay thế ong chúa có thể giúp đàn ong khôi phục và phát triển mạnh mẽ trở lại.

Kết luận

Ong chúa là trung tâm của sự sinh sản và duy trì đàn ong thông qua quá trình đẻ trứng. Khả năng đẻ trứng mạnh mẽ và liên tục của ong chúa đảm bảo rằng đàn ong có đủ lực lượng lao động để thu thập thức ăn, chăm sóc tổ, và bảo vệ tổ khỏi các mối đe dọa.

Tác giả: Ong Mật Golden Bee