Apis Cerana

Apis Cerana

Apis cerana, hay còn gọi là ong mật châu Á (ong mật nội địa), là một loài ong mật có nguồn gốc từ khu vực Đông Á và Nam Á. Đây là một trong những loài ong mật được nuôi rộng rãi ở châu Á và có nhiều điểm tương đồng với Apis mellifera (ong mật phương Tây), nhưng thích nghi tốt hơn với điều kiện khí hậu và các loài ký sinh trùng bản địa của châu Á.

Phân loại chi tiết của Apis cerana:

• Họ: Apidae
• Tông: Apini
• Chi: Apis
• Loài: Apis cerana

Đặc điểm chính của ong mật nội địa:

• Kích thước: Apis cerana nhỏ hơn so với Apis mellifera, với chiều dài cơ thể của ong thợ vào khoảng 10–12 mm.
• Màu sắc: Ong mật châu Á có màu nâu hoặc vàng, với các sọc ngang tối màu trên bụng.
• Tổ chức xã hội: Ong mật nội địa cũng có tổ chức xã hội cao, tương tự như Apis mellifera, với ong chúa, ong thợ và ong đực. Chúng xây tổ từ sáp ong với các cầu sáp hình lục giác để lưu trữ mật ong, phấn hoa và ấu trùng.
• Khả năng chống chịu tốt: Một trong những điểm nổi bật của ong mật nội địa là khả năng chống chịu tốt với các loài ký sinh trùng bản địa, đặc biệt là Varroa destructor, một loài ký sinh gây ra vấn đề nghiêm trọng cho Apis mellifera. Nhờ khả năng phòng vệ tự nhiên, Apis cerana có thể tự làm sạch ký sinh trùng này.
• Khả năng bay xa: Ong thợ của Apis cerana có khả năng bay xa và chịu khó tìm kiếm thức ăn trong điều kiện thời tiết khó khăn hơn, so với một số loài ong mật khác.

Phân bố:

• Nguồn gốc và phân bố: Ong mật nội địa có nguồn gốc từ các khu vực Đông Á, Nam Á, và Đông Nam Á. Loài ong này phổ biến ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam, Ấn Độ, Sri Lanka, và nhiều nước khác trong khu vực.
• Môi trường sống: Loài này có khả năng thích nghi với nhiều loại môi trường khác nhau, từ rừng nhiệt đới đến vùng đồng bằng và cả vùng núi cao. Apis cerana thường làm tổ trong hốc cây, các hang đá, và thậm chí trong các cấu trúc nhân tạo gần con người.

Vai trò sinh thái và sản xuất mật ong:

• Thụ phấn: Ong mật nội địa đóng vai trò quan trọng trong việc thụ phấn cho nhiều loại cây trồng và cây dại ở khu vực châu Á, giúp duy trì đa dạng sinh học và tăng năng suất nông sản.
• Sản xuất mật ong: Mật ong do Apis cerana sản xuất có chất lượng tốt, nhưng sản lượng thường thấp hơn so với Apis mellifera. Tuy nhiên, ong mật nội địa thường được nuôi ở quy mô nhỏ trong các hộ gia đình để thu hoạch mật ong và các sản phẩm từ ong như sáp ong, keo ong.

Các phân loài của Apis cerana:

Apis cerana cerana:

• Phân loài phổ biến ở Trung Quốc và khu vực Đông Á.

Apis cerana indica:

• Phân loài phân bố ở Ấn Độ và Nam Á. Loài này là một trong những phân loài chính được nuôi ở các khu vực này để lấy mật ong.

Apis cerana japonica:

• Phân loài ong mật đặc trưng của Nhật Bản, thích nghi tốt với khí hậu lạnh của Nhật Bản và các khu vực lân cận.

Khó khăn và lợi thế trong việc nuôi ong mật nội địa:

Một trong những khó khăn trong việc nuôi Apis cerana là sản lượng mật ong thấp hơn so với Apis mellifera, khiến nó ít được ưa chuộng trong nuôi ong thương mại quy mô lớn. Ngoài ra, ong Apis cerana có xu hướng chia đàn thường xuyên hơn, làm giảm hiệu quả nuôi ong mật.

Tuy nhiên, ong mật nội địa lại có khả năng chống chịu tốt với các loài ký sinh và bệnh tật bản địa. Loài này cũng có khả năng tự bảo vệ tổ khỏi các kẻ thù tự nhiên như ong bắp cày và ong bắp cày khổng lồ châu Á (Vespa mandarinia).

Tổng kết:

Apis cerana, hay ong mật châu Á, là một loài ong mật quan trọng ở khu vực Đông Á và Nam Á, với khả năng chống chịu tốt với ký sinh trùng và bệnh tật.

Mặc dù sản lượng mật ong thấp hơn so với các loài ong mật khác như Apis mellifera, Apis cerana vẫn đóng vai trò quan trọng trong thụ phấn và nuôi ong ở quy mô nhỏ. Loài này thích nghi tốt với điều kiện tự nhiên ở châu Á và là một trong những loài ong mật phổ biến nhất trong khu vực.

Tác giả: Ong Mật Golden Bee